Een klimaatbestendige, duurzame en groene stad zonder energie-armoede

Klimaat

Wereldproblemen werken door op lokaal niveau en moeten dus ook op lokaal niveau worden aangepakt. Dat geldt voor de klimaatcrisis, de uitputting van de aarde, en de schrikbarende afname van biodiversiteit, maar ook voor minder leefbare wijken door te weinig groen of voor energielasten die met lage inkomens niet meer zijn op te brengen. We kunnen dit alleen aanpakken als we samen (bewoners, gemeentebestuur, instellingen en bedrijven) oplossingen bedenken en hier de schouders onder te zetten.

Vanuit het stadsbestuur is een wethouder klimaat en duurzaamheid nodig die samenwerking voorop stelt en werk maakt van duurzaam voedsel en circulaire economie. Het beperken van de wereldwijde opwarming is een wereldprobleem, maar alle lokale oplossingen bij elkaar kunnen samen het verschil maken. Er is geen tijd te verliezen. De internationale stad van vrede en recht moet veel meer werk maken van CO2-reductie, zodat Den Haag in 2030 klimaatneutraal is.

De Haagse Stadspartij wil de komende periode:

• Meer focus op warmte-isolatie en energiebesparing.
• Onderzoek heeft aangetoond dat Den Haag genoeg hernieuwbare warmtebronnen in huis heeft voor laagtemperatuurverwarming en geothermie, en als kuststad (na Den Helder) jaarlijks de meeste zonuren in Nederland heeft. We zetten in op ontwikkeling van lokale duurzame warmtebronnen, productie van zonne-energie, en kleine windmolens op daken.
• Alles op alles zetten om de WarmtelinQ (warmteleiding van Rotterdam naar Den Haag) tegen te houden. Geen smeerpijp van de fossiele havenindustrie die multinationals alleen maar een excuus biedt om CO2 uit te blijven stoten en die door de hoge temperatuur contraproductief werkt om woningen energiezuiniger te maken. Bovendien willen we niet dat Moerwijk en Transvaal hiervoor op de schop gaan, en tienduizenden huishoudens afhankelijk worden van warmtemonopolist Eneco.
• Woningcorporaties stimuleren en zo nodig dwingen om tot verduurzaming van de bestaande goedkope woningvoorraad over te gaan, en niet alleen te mikken op nieuwbouw.
• Prioriteit geven aan de ondersteuning van burgers met weinig financiële draagkracht. Daarnaast krijgt ook in het armoedebeleid het tegengaan van energiearmoede prioriteit.
• Collectieve voorzieningen (zoals zonnepanelen, buurtbatterijen) en coöperatieve samenwerkingen stimuleren en ondersteunen zodat burgers, ook huurders, de energievoorziening in eigen hand kunnen nemen. Zij kunnen ervoor kiezen om de transitie samen aan te pakken, per portiek, flat, straat, of wijk.
• VVE’s stimuleren en ondersteunen bij verduurzaming van hun woningen.
• Bewonersinitiatieven met buurt- of straatgebonden laagtemperatuursystemen en andere hernieuwbare energiebronnen stimuleren. Den Haag is voorloper met de vele langlopende bewonersinitiatieven, en de gemeente moet deze initiatieven veel beter ondersteunen.
• Werk maken van een gezonde voedselomgeving. Een integraal voedselbeleid biedt veel kansen voor gezondheid en milieu, maar ook voor de leefomgeving, werkgelegenheid, educatie en sociale cohesie. We zetten hierbij in op het vergroten van bewustwording, het aanbod van gezond voedsel en het bevorderen van stadslandbouw in versteende wijken (moestuintjes, verticaal tuinieren).
• De Haagse Voedselraad ondersteunen en raadplegen bij beleid en uitvoering. De Haagse Voedselraad verenigt organisaties binnen de Haagse voedselgemeenschap, en kan advies geven over het ondersteunen van voedselinitiatieven, het verbinden van de stad met de regio, en de productie van gezond en duurzaam voedsel. Ook kan de Voedselraad helpen met het vergroten van het aanbod van gezond en duurzaam voedsel en het aantal buurtmarkten.
• Informele voedselinitiatieven en -organisaties ondersteunen vanuit de gemeente. Toegang tot goed voedsel is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Zo heeft armoede een grote invloed op voeding en gezondheid. Tijdens de coronacrisis is het aantal mensen dat gebruik maakt van voedselhulp sterk gestegen. Informele voedselinitiatieven en organisaties zoals de Voedselbank, STEK en het Rode Kruis die zich inzetten om voedselarmoede tegen te gaan, blijven we ondersteunen.
• Bij gemeentelijke evenementen wordt alleen regionaal geproduceerd, gezond, en diervriendelijk voedsel aangeboden.
• Non-commerciële deelplatforms stimuleren. De Haagse Stadspartij ziet veel kansen voor de deeleconomie. Op dit moment hebben we veel spullen die we relatief weinig gebruiken. Auto’s staan het gros van de dag stil, een boormachine wordt nauwelijks gebruikt. Om de deeleconomie te stimuleren, gaat de gemeente non-commerciële deelplatforms stimuleren.
• Van hergebruik van materialen en grondstoffen het uitgangspunt maken. Openheid van processen is voor de circulaire economie een belangrijke voorwaarde. We willen experimenteren in o.a. de Binckhorst en ZKD met het lokaal toepassen van materialenpaspoorten en grondstoffenstromen. Daarmee wordt het mogelijk om materialen te traceren en vraag en aanbod bij elkaar te brengen.

Klimaatadaptatie en groen

Zelfs als het lukt om de opwarming te beperken, zullen we de gevolgen van die beperkte opwarming merken — laat staan als die opwarming wél uit de hand loopt. Het aanpassen van onze ruimtelijke omgeving, gericht op het tegengaan van wateroverlast en stedelijke hitte-eilanden, is dus onontkoombaar. Wij willen een actief stedelijk programma voor klimaatadaptatie, met uitvoering op wijkniveau in samenwerking met de wijkbewoners. Daarbij krijgen de meest versteende wijken prioriteit.

Groen moet niet alleen meer ruimte krijgen, maar zal ook vakkundiger onderhouden moeten worden. De onderhoudsbudgetten voor groen gaan weer omhoog, zodat de achterstanden worden ingelopen. Ook realiseren we minstens honderd nieuwe banen voor beheer en onderhoud van het groen. Bomen zijn, met hun ecosysteemdiensten (waterberging, verkoeling, biodiversiteit, schone lucht, CO2-opslag) en hun emotionele waarde, van zeer groot belang voor een stad. We investeren ook in gevarieerde beplanting die het bodemleven verbetert en vlinders en bijen aantrekt. Geveltuinen en boomspiegels krijgen meer ruimte zodat ook hier meer water kan worden opgevangen en de biodiversiteit wordt bevorderd. We stimuleren het beheer van het groen door wijkbewoners, met ondersteuning van de groenbeheerder van de gemeente.

De Haagse Stadspartij stelt verder het volgende voor:

• Bomen mogen alleen worden gekapt als dat aantoonbaar onvermijdelijk is. Dit mag geen lippendienst in een collegeprogramma zijn, maar moet daadwerkelijk worden nageleefd. Ook de terugplantplicht (voor elke gekapte boom komt er een terug) moet daadwerkelijk worden uitgevoerd. De HSP wil dat zowel het aantal bomen als het kroonvolume wordt gemonitord en publiek inzichtelijk wordt gemaakt.
• Om de waterbufferingscapaciteit op peil te houden, zijn de komende vier jaar minstens 20.000 extra straatbomen nodig. (Dat compenseert tevens de 20.000 gekapte bomen die nog niet herplant zijn.) Nieuwe bomen planten we met voorrang in de hittegebieden en in stadsdelen waar weinig bomen staan. De ruimte voor bomen ontstaat doordat - waar mogelijk - parkeerplaatsen worden opgeheven. Ook dienen de bomen meer ruimte voor de wortels en betere groeiplaatsomstandigheden te krijgen. Zo gaan ze decennia langer mee.
• De tarieven voor kapvergunningen worden verhoogd zodat deze kostendekkend worden.
• We ontstenen en vergroenen de openbare ruimte waar mogelijk, te beginnen in de versteende wijken en in goed overleg met bewoners. We stimuleren dat privé-tuinen ontsteend en vergroend worden.
• We maken bewonersinitiatieven voor vergroening van hun buurt mogelijk, ook als ze verder gaan dan geveltuintjes. Zij krijgen actieve medewerking van de groenbeheerder van het stadsdeel, tenzij het initiatief echt onhaalbaar is.
• Bij nieuwbouw wordt altijd een semi-intensief groendak met inheemse planten aangebracht, ter versterking van de biodiversiteit, bij renovatie indien mogelijk. Dit geldt ook voor bedrijfsbebouwing, publieke gebouwen, transformatorhuisjes, abri’s, en dergelijke.
• Voor nieuwe ontwikkelingen worden de referentienormen voor groen in het centrumgebied verhoogd van 8m2 per woning naar 16m2. In gemengd stedelijk gebied worden ze verhoogd van 16m2 naar 24m2.
• De Stedelijke Groene Hoofdstructuur moet versterkt en uitgebreid worden door: (1) Het wegwerken van achterstallig onderhoud; (2) Door groene en ecologische gebieden met elkaar te verbinden, zoals bij de Teldersweg, tussen de Bosjes van Poot en het Westduinpark, de Lozerslaan, en de Escampweg; (3) Door het aantal rijstroken terug te brengen (bijv. bij de Laan van NOI ter hoogte van het Haagse Bos of de Hofzichtlaan).
• De afkoppeling van riolering en de aanschaf van regentonnen wordt gestimuleerd.
• De gemeente stimuleert dat woningcorporaties hun huurders ondersteunen en faciliteren bij het gebruik en beheer van gemeenschappelijk groen (bijv. via moestuintjes).
• Het Natura2000 gebied binnen het Haagse grondgebied wordt uitgebreid als ter compensatie van de hoge stikstofdruk.
• Bebouwing op het strand staan we niet toe. Geen jaarrondexploitatie of strandhuisjes.